Kris en Marga gebroken door oorlog.

roelofTien jaar geleden. Kris en Marga. Verliefd, samenwonen, pril geluk. Maar binnen een paar maanden verdween hun toekomst in zijn verleden. Want Kris bleek een vulkaan van woede, angst en geweld. Hij sloeg het huis kort en klein. Verdween dagenlang in het bos. Probeerde een einde aan zijn leven te maken. Niet één keer, maar drie keer. En Marga had geen idee waarom, want hij zei niks.

Totdat er voor de zoveelste keer politie over de vloer was, en één van de agenten het militaire identiteitsplaatje om zijn hals zag. Naam, bloedgroep, geloof, registratienummer. Heb je wel eens van veteranen gehoord, vroeg de agent. En van PTSS?

“Er waren mannen, zegt ze, met geweren, die hem urenlang onder schot hielden en dreigden hem dood te schieten.”

Haar Kris was als dienstplichtig soldaat stukgegaan in Libanon, in 1983. Zij wist van niks. Nu wel. Hij heeft haar alles verteld. Er waren mannen, zegt ze, met geweren, die hem urenlang onder schot hielden en dreigden hem dood te schieten. Toen het voorbij was, wilde hij naar huis, hij gooide zijn wapen op de rond en vluchtte. Maar zijn sergeant vond hem terug, noemde hem een mietje en stuurde hem weer naar zijn post. Tot zover de nazorg.

Het duurde 23 jaar voordat hij brak. Maar toen was het ook meteen onherstelbaar. Drank en drugs. Baan kwijt, huis kwijt, alles kwijt. Marga heeft hem naar de kliniek gebracht: hij bleef er zes jaar. En tot de dag van vandaag heeft hij pillen en therapie, om de spoken uit het verleden te temmen. Het helpt maar een beetje. “Leuke dingen kunnen wij niet doen”, zegt Marga. “Het is hem al gauw te druk. En de nachtmerries zijn er nog steeds”.

“Ze wilden een schadevergoeding, maar de rechter gaf hen ongelijk. Vrij vertaald is de reden: dertig jaar geleden wisten we nog niet zoveel over militairen en hun trauma’s als tegenwoordig.”

Het is niet geworden wat ze hoopte. Maar, zegt ze, hij is mijn leven, ik hou van hem, ik geef niet op. Ze is boos op het leger. Ze vindt ze haar man in de steek hebben gelaten.

Ze heeft hem geholpen defensie voor de rechter te slepen omdat ze niet accepteert dat er niemand voor hem gezorgd heeft in Libanon, en ook niet toen hij terugkwam. Ze wilden een schadevergoeding, maar de rechter gaf hen ongelijk. Vrij vertaald is de reden: dertig jaar geleden wisten we nog niet zoveel over militairen en hun trauma’s als tegenwoordig. En bovendien is er na zoveel jaren niet meer precies vast te stellen of er nou wel of niet hulp is aangeboden. Binnenkort is het hoger beroep. Misschien winnen ze, misschien niet. Het zal Kris niet genezen. En het zal Marga niet gelukkiger maken. De oorlog heeft sowieso gewonnen.

 

Bron: http://www.rtlnieuws.nl 21 september 2015

Nieuwslezer Roelof Hemmen over wat hem opvalt in zijn werk en privéleven.