De praktijk heeft uitgewezen dat niet voor iedereen dezelfde therapie werkzaam is. Vaak bestaat er onduidelijkheid voor personen beginnen met een therapievorm. Vragen zoals: Hoe werkt?, Wat doet het met me? Hoelang duurt het? zijn standaard vragen die tevoorschijn komen. Om niet bij één voorbeeld (EMDR) te blijven heb ik deze vorm (zelf geen ervaring mee) opgenomen in deze blog.
Mensen denken vaak dat de emoties die zij ervaren het gevolg zijn van een bepaalde gebeurtenis die zij hebben meegemaakt of van een situatie waarin zij verkeren..
Zo hoor je weleens een uitspraak als ´ik word razend van die vent´. De RET stelt echter dat emoties niet zozeer het gevolg zijn van een bepaalde situatie, maar veel meer van de manier waarop we tegen zo´n situatie aankijken en hierover denken (mijn gedachten over het gedrag van deze vent maken me razend).
Volgens de RET kan daarbij een onderscheid worden gemaakt tussen rationele gedachten en irrationele gedachten, waarbij mensen die rationeel denken over een situatie in staat zijn een situatie te accepteren, hoe onaangenaam soms ook, terwijl mensen die irrationeel denken weigeren de feitelijke situatie te accepteren en eisen dat de situaties anders is dan deze feitelijk is. Het gevolg van dergelijke dwingende gedachten is dat mensen zichzelf blokkeren en niet in staat zijn om met de feitelijke situatie om te gaan.
RET neemt dan ook als uitgangspunt de psychische problemen niet het gevolg zijn van een bepaalde gebeurtenis, maar van de dwingende (irrationele) gedachten over die gebeurtenis. Een mens wordt niet zozeer woest, depressief of angstig door iets wat hem/haar overkomt, maar veel meer door de manier waarop hij/zij dat gebeurde evalueert, door de irrationele gedachten over die situatie.
Bijvoorbeeld te laat komen op een belangrijke afspraak als gevolg van een treinvertraging, kan op verschillende manieren geevalueërd worden. Het kan vervelend worden gevonden, waarbij tevens wordt bedacht dat dit soort dingen nu eenmaal gebeurt en men er weinig invloed op heeft. Dit is een rationele gedachte, omdat men inderdaad weinig tot geen invloed heeft op het feit of de treinen op tijd rijden. De emotionele reactie op zo´n gedachte zal waarschijnlijk irritatie zijn. Dit voorval kan echter ook anders worden geevalueërd; het kan ook verschrikkelijk worden gevonden, omdat treinen altijd op tijd moeten rijden en ervoor moeten zorgen dat je op tijd op je afspraak komt. Dit is een irrationele gedachte, aangezien je nu eenmaal niet kunt eisen dat de treinen op tijd rijden, ook al zou dat nog zo prettig zijn. In dit geval is de emotionele reactie eerder woede dan irritatie.
Zo kunnen op precies dezelfde situatie zeer verschillende emotionele reacties volgen als gevolg van verschillende evaluaties van zo´n situatie. Binnen dit irrationele denken kunnen globaal drie abstractniveaus worden onderscheiden. De irrationele gedachten in het genoemde voorbeeld heeft een concrete inhoud, namelijk ´treinen moeten op tijd komen, omdat ik dat wil´. Dergelijke concrete irrationele gedachten, die verbonden zijn aan specifieke situaties, kunnen worden herleid tot bepaalde algemene irrationele gedachten, zoals bijvoorbeeld de gedachte ´alles moet gaan zoals ik het wil´.
Op het meest abstracte niveau worden irrationele denkwijzen onderscheiden; in het genoemde voorbeeld is dat een eisende denkwijze. Deze irrationele denkwijzen vormen de basis voor onze gedachten en algemene irrationele gedachten en denkwijzen beïnvloeden elkaar wederzijds. Wanneer iemand een bevestiging vindt voor zijn concrete irrationele gedachte, bijvoorbeeld wanneer mensen om hem/haar heen zeggen dat de treinen inderdaad per se op tijd zouden moeten rijden, dan versterkt dit niet alleen de concrete irrationele gedachte, maar waarschijnlijk ook meer algemene gedachten en denkwijzen.
Deze irrationele denkwijze kan dan op zijn beurt weer andere meer concrete irrationele gedachten versterken. Het is daarom van belang om binnen de hulpverlening zowel op concreet als meer abstract niveau aandacht te besteden aan de manier waarop mensen een bepaalde situatie evalueren.
Bron: http://www.ptss.info
jehebternietvoorgekozen.wordpress.com 